هبه اموال قبل از فوت

واهب می تواند با وجود شرایطی در برابر مال موهوبه رجوع نموده و تقاضای استرداد آن را از متهب داشته باشد. ولیکن مواردی در قانون مدنی وجود دارد که با وجود آنها هبه کننده دیگر قادر به رجوع از هبه نخواهد بود و نمی‌تواند مالی که بذل نموده است را پس بگیرد. موارد عدم امکان رجوع از هبه در قانون مدنی ایران به شرح زیر است.

در شرایطی که متهب پدر یا مادر و یا فرزندان واهب باشند. مقصود از پدر و مادر، دربرگیرنده پدربزرگ یا مادربزرگ نبوده و در شرایطی که فردی مالی را به پدربزرگ یا مادربزرگ خود هبه نموده باشد، قادر است به آن رجوع نماید.

در شرایطی که هبه معوض باشد و عوض نیز پرداخت شده باشد. همانگونه که بیان شد واهب در هبه معوض شرط عوض می‌گذارد، یعنی شرط عوض می‌تواند امری معلق یا حال باشد و در شرایطی که شرط عوض محقق نشده باشد، واهب حق دارد به مال موهوبه رجوع نماید.
در شرایطی که مال موهوبه از مالکیت متهب خارج گردیده و یا متعلق به حق دیگری واقع گردد. خواه غیر ارادی باشد مانند اینکه متهب ورشکسته یا مدیون شود و طلبکار اقدام قانونی برای توقیف و فروش به جهت آن مال کند و یا ارادی باشد.یا اینکه در رهن وام فردی درآید.
در شرایطی که تغییری چه ارادی و چه غیر ارادی در مال موهوبه به وجود آید. به طور مثال چنانچه مال موهوبه گندم بوده و به آرد تبدیل شود یا اینکه اتومبیلی باشد که در اثر سانحه رانندگی از میان برود.
واهب ضمن عقد هبه یا پس از آن حق رجوع از مال موهوبه را از خود ساقط نموده باشد.
در شرایطی که بعد از عقد هبه و قبض مال، موهوبه هر کدام از واهب یا متهب بمیرند، دیگر قابل رجوع نمی‌باشد، در حقیقت حق رجوع واهب به ارث نخواهد رسید.
در شرایطی که هبه در قابلیت بذل طلب یا ابراء ذمه باشد، به طور مثال، زنی عنوان کند که مهریه خود را به تو بخشیدم و هبه نامه نیز تنظیم نمایند، هرچند که عنوان هبه است، اما ماهیت ابراء دین دارد، و از جانب واهب قابل رجوع نیست.
در صورتی که هبه مصداق صدقه باشد که در این شرایط با توجه به نص صریح قانونی قابل رجوع نیست.